مركز تخصصي حضرت زینب كبري(س) آران و بیدگل

تقرب به خدا هدف اساسي عزاداري براي امام حسين(ع)

هدف اصلی و اساسی در اجرای مراسم مذهبی، قرب به خدا و امید به اجر الهی است، بر این اساس مراسم عزاداری و گریه بر مظلومیت سرور و سالار شهیدان، پیش از هر چیز دیگر تقرب به خدا، و ثواب آن مطرح است. چون طبق اعتقاد مذهبی، که در روایات آمده گریه و عزاداری برای امام حسین (ع) یکی از بهترین اعمال صالح، و دارای پاداش بزرگ است.[1]

امام رضا(ع) در اين خصوص فرمودند:
« مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا وَ بَکَى لِمَا ارْتُکِبَ مِنَّا کَانَ مَعَنَا فِی دَرَجَتِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ ذُکِّرَ بِمُصَابِنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِی الْعُیُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوب»‏ ؛ هرکسی یاد مصیبت ما کند و بگرید به آنچه در حق ما کردند روزی قیامت با ما و در درجه ماست . هر کسی یاد مصیبت ما کند و بگریاند دیده او گریان نشود در روزیکه همه دیده ها گریان است. هرکسی بنشیند در مجلسی که امر ما، در آن زنده می شود دلش نمیرد روزی که دلها بمیرد.[2]

بعضی از بزرگان چنین گفته اند: ذکر مناقب و فضایل آل طه و یاسین و تألم و اندوه در مصایب آنان از یک سو موجب تقرب به خداست . زیرا ارتباط عقلی و عاطفی با آن ذوات نوری مایه بهره وری از معارف قرآن و استفاده از سنت معصومین (ع) می گردد و سبب تحکیم پیوند با خلیفه خدا می شود عزاداری سید شهدا و سالار مظلومان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) که با اعتراف دوست و دشمن هرساله بر شکوه و عظمت آن افزوده می شود نمونه برجسته این ماجرااست.[3]

یکی ازلطایف معنوی دراین باره تشابه عزاداری وروزه داری است ، یعنی همانگونه که پیامبراسلام (ص) درباره روزه داران ماه مبارک رمضان فرمودند: « أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّه …أَنْفَا سُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَةٌ» ؛ ای مردم ماه خدا به شما رو آورده است «پس بدانید» که نفس کشیدن شما در این ماه تسبیح و خواب شما در آن عبادت است.[4]

امام صادق (ع) نیز درباره عزاداری حسینی فرمودند: «نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنَا تَسْبِیحٌ وَ هَمُّهُ لَنَا عِبَادَةٌ وَ کِتْمَانُ سِرِّنَا جِهَادٌ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَجِبُ أَنْ یُکْتَبَ هَذَا الْحَدِیثُ بِمَاءِ الذَّهَب»‏؛ نفس کشیدن شخص اندوهگین بخاطر ستمی که بر ما رفته بمنزله تسبیح است و اندوه او بخاطر ما عبادت است و حفظ اسرار ما جهاد در راه خداست. بعد فرمود: واجب است این حدیث با آب طلا نوشته شود.[5]

دراین حدیث نورانی درباره آثار عزاداری همان حقیقتی گفته شده که درباره اثر روزه ماه مبارک رمضان مطرح است. یعنی اگر نفس کشیدن شخص روزه دار تسبیح و خواب آن، عبادت محسوب می شود. نفس کشیدن عزاداران نیز تسبیح و اندوه آنان، عبادت شمرده می شود.

این جریان حکایت از تأثیر عمیق معنوی عزاداری برای امام حسین (ع) به روح و جان آدمی دارد. زیباتر اینکه هرگاه این دو حدیث نورانی در کنار هم قرار گیرند این نکته به روشنی بدست می آید؛ که تأثیر و برکت معنوی عزاداری برای اهلبیت پیامبر(ص) و به خصوص سالار شهیدان حسین بن علی (ع) درست شبه آثار و برکات ماه مبارک رمضان است. چه اینکه انسان اگر با روزه گرفتن از خوردن و نوشیدن و سایر امور حیوانی خودداری می کند در واقع از این رهگذر نوعی شباهت به فرشتگان می یابد. همچنین از طریق برپایی عزاداری امام حسین (ع) نیز شباهتی به فرشتگان پیدا می کند که مأمورند همواره و تا روز قیامت برای امام حسین (ع) عزاداری کنند و در سوگ جانکاه آن حضرت مشغول ناله و عزاداری باشند.[6]

پي نوشت :

[1] - علی رضا رجالی تهرانی ، آثار و برکات سیدالشهدا در دنیا و آخرت ، ص115 ، انتشارات نبوغ ، ج9 ، قم ، 1387.
[2] - مجلسی ، محمدباقر ، بحارالانوار، ج44 ، ص278 ، موسسه الوفا بیروت ، لبنان ، 1404ق .
[3] - جوادی آملی ، عبدالله ، ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره ) ج1 ، ص21 ، تحقیق و تنظیم محمد صفایی ، مرکز نشر اسراء ، قم ، 1381 ش.
[4] - مجلسی ، بحارالانوار ، ج93 ، ص356.
[5] - مجلسی ، بحارالانوار، ج2 ، ص64.
[6] - صادقی ، محمد امین ، جلوه های عرفانی نهضت حسینی ، ص165، بستان کتاب ، قم ، 1384ش .

منبع :پرسمان دانشجويي-اخلاق